“Walka” to niewłaściwe słowo. Z depresją się nie walczy, depresję się leczy. Powinien to być dzień ŚWIADOMOŚCI DEPRESJI. Nagłaśniania faktów na jej temat, badań, studiów przypadków i przede wszystkim możliwości sięgania po pomoc.
Depresja to jest choroba związana z zaburzeniami nastroju, zaklasyfikowana w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD10. Może dotknąć każdego, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie, wykształcenie etc. Szacuje się, że w Polsce ok. 8 mln ludzi cierpi na depresję lub stany depresyjne, z czego tylko 1,5 mln jest zdiagnozowanych i leczonych.
Z raportu opublikowanego w 2015 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wynika, że na depresję choruje blisko 40 milionów mieszkańców Unii Europejskiej.
Depresja, na którą cierpi ponad 350 milionów osób, w 2020 roku stanie się drugim po chorobach układu krążenia największym problemem zdrowotnym na świecie. Mimo, że istnieją skuteczne metody leczenia depresji, to korzysta z nich mniej niż 50%.
Depresja jest niezwykle przykrym i długotrwałym stanem, który w zależności od nasilenia może całkowicie dezorganizować życie zawodowe, rodzinne i społeczne. (Źródło: gov.pl).
Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD-10) w zależności od charakteru i nasilenia objawów wyróżnia się trzy rodzaje depresji: łagodną, umiarkowaną i ciężką.
Do podstawowych objawów depresji należą:
- Doświadczenie długotrwałego (powyżej 2 tygodni) obniżenia nastroju z towarzyszącym przez większość dnia uczucia rozdrażnienia, pustki, zobojętnienia, wszechogarniającego smutku, przygnębienia.
- Utrata zainteresowania działaniem (zobojętnienie emocjonalne).
- Osłabienie energii (szybsze męczenie się i utrzymujące się uczucie zmęczenia).
- Spowolnienie psychoruchowe.
- Zaburzenia snu.
- Obniżenie libido.
- Myśli samobójcze.
- Problemy z koncentracją uwagi.
- Utrata wiary w siebie.
- Nieadekwatne poczucie winy.
- Wzmożony lub zmniejszony apetyt, który prowadzi do zauważalnych zmian w masie ciała.
- Nadmierny lęk.
- Przykre objawy somatyczne, np. kołatanie serca, duszności, drżenie ciała, zawroty głowy, które nie znajdują medycznego wyjaśnienia.
Na pytanie, co powoduje depresję wciąż brakuje jednoznacznej odpowiedzi. W ciągu ostatnich dziesięcioleci zbadano wiele hipotez dotyczących mechanizmów jej powstania, jednak żadna z nich nie wyjaśnia w pełni istoty tego zjawiska. Obecnie przyjmuje się biopsychospołeczny model depresji, który zakłada, że powstanie tej choroby jest wynikiem złożonego oddziaływania czynników genetycznych, psychologicznych i społecznych.
Najbardziej skuteczne metody leczenia polegają na równoległym stosowaniu farmakoterapii (leki przeciwdepresyjne) i psychoterapii. Niezwykle ważną rolę pełni też psychoedukacja, jak i osób z jego najbliższego otoczenia na temat samej istoty depresji, jej przebiegu, objawów i następstw.
Zastanawiałam się jak podejść do tematu depresji.
Nie udało mi się nagrać podcastu, zrobić dogłębnego riserczu. Tempo zmian naszego życia w dzisiejszym świecie (np. pandemia, kryzysy geopolityczne) jest tak duże, że trudno o rzetelne i bieżące badania jak to się odbija na naszym zdrowiu psychicznym. Wszystkie dane statystyczne są małoaktualne choć dają jakiś pogląd. Niby wiemy czym jest depresja, ale chyba nie zawsze i nie w pełni.
Chcę zwrócić uwagę na dwie rzeczy, po to by być czujnym:
1. Depresja bywa podstępna i zamaskowana.
Istnieje nawet takie wyrażenie jak ‘zamaskowana depresja’, ‘depresja bez depresji’ – czyli taki nieoczywisty rodzaj depresji, w której na pierwszy plan wysuwają się objawy somatyczne, z ciała np. bóle głowy, napięcie mięśni, świąd skóry, skoki ciśnienia, jadłowstręt, utrata wagi Chorzy zanim zostaną skierowani do psychiatry zazwyczaj leczą się miesiącami, a nawet latami na schorzenia, których w rzeczywistości nie mają. W takiej sytuacji, udajmy się do specjalisty – psychiatry, psychoterapeuty, psychologa.
2. Depresja jest umniejszana – i tutaj znowu poczynię rozróżnienie:
- przez osobę chorującą – umniejszana w znaczeniu zaprzeczana, bagatelizowana. Trzeba wiedzieć, że jest to właśnie podstępny mechanizm depresji, który ją „tuszuje”. Chory długo nie dostrzega, że jest chory (bo nie może z uwagi na to, że choruje) przez co się męczy, ponieważ nie sięga po pomoc. Bywa tak, że usprawiedliwiamy złe samopoczucie zewnętrznymi czynnikami, nie wiedząc, że przyczyna leży wewnątrz, w naszej psychice, Depresja rozwija się bardzo powoli, wkrada się w nasze życie i długo możemy nie zauważyć, że to nie jest chwilowy spadek nastroju, a przewlekła choroba, która może wystąpić raz na przestrzeni naszego życia, a może już towarzyszyć nam zawsze, nawracając.
- przez jej otoczenie – weź się ogarnij, nie maż się, inni maja gorzej, nie no, jaka depresja, nie wymyślaj, świat już taki jest, life is brutal i wiele innych. Rodzice, partnerzy, przyjaciele – często nie widzą, nie chcą widzieć, że coś się z nami dzieje.
Dlatego tak ważne jest obserwowanie siebie i swoich bliskich osób w otoczeniu. Leczenie depresji powinno się rozpocząć jak najszybciej, pozwala to osiągnąć lepszy rezultat.
Złoty standard w leczeniu depresji farmakologia + psychoterapia.
Jeśli temat jest Ci bliski posłuchaj podcastu O depresji i samobójstwie.