Category: Artykuły

Każdy z nas nosi w sobie swój własny, niepowtarzalny powód podjęcia psychoterapii i jestem przekonana, że on tam jest. Każdy z nas ma też prawo do terapii, jeśli nie powinność.

Kiedy rozważać pójście na terapię? Zawsze wtedy, kiedy trudno jest Ci znaleźć odpowiedzi na pytania o to ‘kim jestem’?, ‘czego pragnę’?, ‘dlaczego czuję się w ten sposób’?, ‘dlaczego w moim życiu dzieją się takie rzeczy’?, „dlaczego powtarzają się pewne scenariusze’?, ‘dlaczego stoję w miejscu’?, „dlaczego mój subiektywny świat jest tak inny od obiektywnych okoliczności’?

Jeśli gdzieś kiedyś słyszałeś / słyszałaś o takiej formie pomocy, ale i samorozwoju, znasz kogoś kto uczęszczał na psychoterapię, ale twierdzisz, że to niej jest dla Ciebie – zobacz, być może któryś z tych punktów jednak Ciebie dotyczy?

1. Usilnie i uparcie twierdzisz, że psychoterapia nie jest dla Ciebie.
2. Czujesz się źle ze sobą.
3. Krzywdzisz samego siebie (i nie wiesz dlaczego).
4. Cierpisz na zaburzenia psychiczne lub podejrzewasz je u siebie.
5. Nie radzisz sobie z emocjami – lękiem, smutkiem, złością, wstydem. Wyrażasz je nadmiarowo lub w ogóle.
6. Podejrzewasz u siebie depresję lub inni to sugerują.
7. Masz problemy w relacjach np. z rodzicami, w szkole, w pracy, w związku, w przyjaźni.
8. Orientujesz się, że większość Twoich relacji jest toksycznych (czyli takich, które wyrządzają Ci krzywdę, nadużywają Ciebie).
9. Masz lub podejrzewasz u siebie jakąś formę uzależnienia.
10. Masz problemy ze snem.
11. Masz zaburzenia odżywiania.
12. Masz trudności w sferze swojej seksualności.
13. Jesteś DDA / DDD.
14. Orientujesz się, że wpadasz non stop w podobne (negatywne dla Ciebie) sytuacje.
15. Czujesz, że sobie nie radzisz ze sobą.
16. Czujesz, że sam nie rozwiążesz swojego problemu.
17. Czujesz, że albo sufit spadnie Ci na głowę, ale podłoga usunie Ci się spod nóg – doświadczasz silnego poczucia utraty kontroli.
18. Czujesz, że sięgasz dna lub dobijasz do ściany.
19. Jesteś w kryzysie.
20. Twoje otoczenie sugeruje Ci, że jest już zmęczone słuchaniem o Twoich problemach.
21. Inne osoby mówią Ci, że powinieneś iść na psychoterapię – dostrzegają coś czego być może Ty nie widzisz.
22. Nie wiesz co zrobić, aby ruszyć z miejsca – w pracy, w domu, w związku.
23. Czujesz, że robisz w życiu tak jak oczekuje tego Twoje otoczenie, ale wbrew sobie. Mówisz TAK, kiedy Twój wewnętrzny głos krzyczy NIE!
24. Nie ufasz swoim decyzjom, czujesz permanentny brak pewności siebie i zaniżone poczucie własnej wartości.
25. Kiedy rządzi Tobą Twój wewnętrzny krytyk.
26. Czujesz, że nie istniejesz – masz trudności w zaznaczeniu swojej tożsamości.
27. Potrzebujesz się ‘wygadać’ ludziom, którzy Cię nie znają, obiektywnego feedback’u, i weryfikacji siebie.
28. Zaszła w Twoim życiu ogromna zmiana, doświadczyłeś straty.
29. Nie masz od nikogo wsparcia, czujesz się wyizolowany, samotny.
30. Kiedy nie chcesz powielić modelu swojej rodziny pochodzenia i stać się podobnym do swoich rodziców (dysfunkcyjnych).

Napisz jakie jeszcze mogą być według Ciebie powody, dla których powinniśmy pójść na psychoterapię ania@zczymjestes.pl

Zdrowie psychiczne to stan dobrego samopoczucia psychicznego, w którym radzimy sobie z wieloma stresami codziennego życia, potrafimy realizować własny potencjał, działać produktywnie i być aktywni w swoich rolach osobistych, społecznych i zawodowych. Zdrowie psychiczne ma dużą wartość wewnętrzną. Odnosi się do sedna tego, co czyni nas ludźmi – sposobu, w jaki wchodzimy w interakcje, łączymy się, uczymy, pracujemy i doświadczamy.

W pierwszej kolejności postrzegamy COVID-19 jako zagrożenie dla zdrowia fizycznego, nie doceniając jego wpływu na zdrowie psychiczne, a przecież jest ono jednym z ważniejszych czynników wpływających na dobre funkcjonowanie nie tylko nas, jednostek, ale też całych społeczeństw. Nie tylko wirus się rozprzestrzenił. Wraz z nim trudności psychiczne w całej populacji ludzi na świecie.

Trzeba patrzeć na zdrowie psychiczne w kategoriach zdrowia publicznego, psychospołecznego.

Doświadczenie pokazało historyczne niedoinwestowanie w zdrowie psychiczne. Postulaty światowych organizacji głoszą, że musi to zostać niezwłocznie naprawione aby „zmniejszyć ogromne cierpienie wśród setek milionów ludzi, złagodzić długoterminowe skutki społeczne i koszty ekonomiczne dla społeczeństwa”. Niezły postulat, bardzo słuszny, tylko jak?

Dalej głoszą, że zdrowie psychiczne powinno mieć kluczowe znaczenie dla każdego kraju, szczególnie w czasie takich sytuacji jak pandemia COVID-19. Ok, ale jak to osiągnąć?

Zanim pojawił się COVID-19, statystyki dotyczące chorób psychicznych (w tym zaburzeń neurologicznych i uzależnień, ryzyka samobójstwa i związanych z nimi niepełnosprawności psychospołecznych i intelektualnych) były już alarmujące:

Zalecane działania:

1. Promocja i ochrona zdrowia psychicznego.
2. Zapewnienie szerokiej dostępności do wsparcia psychologicznego.
   
   Dodałabym tutaj przede wszystkim edukację – czyli łatwiejszy dostęp do edukacji dla przyszłych specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym oraz edukację ludzi, gdzie sięgać po pomoc psychologiczną i jak.
   
   Dla mnie najważniejsze jest budowanie przekonania, że korzystanie z pomocy psychologicznej to nie ujma na honorze, a czasami konieczność.
   
   Dlaczego nie chcemy iść po pomoc? https://zczymjestes.pl/25-przyczyn-dlaczego-nie-chcemy-pojsc-na-psychoterapie

Zalecenia te nadal brzmią zbyt ogólnikowo, abstrakcyjnie – i choć jest takie briefowe wydanie ‘need for action dla zdrowia psychicznego’, to mnie na razie pozostaje tylko (i aż) o tym mówić i pisać. Nagłaśniać. Tym bardziej.

Źródło: UNITED NATIONS  Policy Brief: COVID-19 and the Need for Action on Mental Health
13 maja 2020.

Bronimy się, uciekamy, szukamy mnóstwa wymówek dlaczego nie pójść na psychoterapię. Zaprzeczamy, wypieramy, trywializujemy. Tylko dlaczego? Powodów jest pewnie tyle ile zapytanych osób, ale te najważniejsze i powtarzające się zebrałam w listę 25-ciu, po to aby osłabić ich znaczenie, po to aby przestały być przeszkodą. Każda z osób, które ukończyły terapię pokonała choćby jedną, jeśli nie wiele z nich.

Osoby, które unikają psychoterapii:

1. Nie wiedzą, że po prostu MOGĄ ją odbyć.
   
2. Nie wiedzą, że to jest ROZWIĄZANIE.
   
3. Uważają, że tego nie POTRZEBUJĄ.
   
4. Nie wierzą, że im to POMOŻE.
   
5. Mają wyrobione przekonanie, że psychoterapia jest wyłącznie dla osób z poważnymi zaburzeniami i chorobami psychicznymi.
   
6. Wstydzą się.
   
7. Terapia to dla nich temat tabu – w rodzinie, otoczeniu.
   
8. Miały przykre doświadczenia – zaczęły, ale nie ukończyły, coś “poszło nie tak”.
   
9. Nie chcą lub boją się ZMIANY.
   
10. Boją się, że zmienią się za bardzo i zmieni się cały ich dotychczasowy (komfortowy) świat.
    
11. Mają przekonanie, że jak ruszą mały kamyczek, to nie będą w stanie powstrzymać lawiny.
    
12. Boją się że jak zaczną płakać, to już nie będą wiedziały jak przestać.
    
13. Są tak zakryte przez swoje mechanizmy obronne, że myśl o terapii się w nich nie pojawia.
    
14. Dotychczas wyśmiewały psychoterapię, psychoterapeutów, osoby chodzące na psychoterapię i jest im głupio się do tego przyznać.
    
15. Nie ufają sobie i/lub psychoterapeutom.
    
16. Mają przekonanie, że nie ma dla nich właściwego psychoterapeuty lub, że takiego nie znajdą.
    
17. Mają przekonanie, że terapeuci sami mają problemy ze sobą i nie będą w stanie im pomóc.
    
18. Zostały nauczone lub same wypracowały w sobie mechanizm wytrzymywania, bycia twardym.
    
19. Mają przekonanie, że psychoterapia jest dla „mięczaków” i słabeuszy.
    
20. Nie chcą się nad sobą „użalać”.
    
21. Wstydzą się, ponieważ uważają, że same powinne sobie umieć pomóc.
    
22. Mają względnie dobrze ułożoną teraźniejszość, nie chcą wracać do przeszłości.
    
23. Boją się oceny innych osób, bliskich, rodziców.
    
24. Nie akceptują (świadomych lub nie) tej formy pracy nad sobą – po prostu. Są zablokowane na terapię.
    
25. Nie potrafią sięgać po pomoc.

Napisz jakie są /były Twoje argumenty przeciwko psychoterapii ania@zczymjestes.pl

Zbiorę je w całość i podzielę się szerzej.

Uruchamiamy cykl Waszego Z czym jesteś – Waszych nagrań na temat emocji, myśli, opinii w obliczu istotnych wydarzeń i konkretnych tematów czyli projekt #powiedz.

Idea [hasztag POWIEDZ] powstała pod wpływem nowej rzeczywistości i epidemii koronawirusa, która nastała tak niespodziewanie i która tworzy się na naszych oczach.
Chcemy wiedzieć co TERAZ myślisz, jak się czujesz, z czym jesteś?

Powiedz nam o tym. Chcemy posłuchać. Zależy nam na tym. Podziel się z innymi – Co u Ciebie? Może w obecnym odosobnieniu, dzięki Twojemu nagraniu ktoś poczuje się mniej wyizolowany i samotny, jego poziom lęku obniży się…? Nie będzie czuł się sam?

• #Powiedz.
• Nagraj.
• Wyślij.

Nagraj i wyślij mp3, od kilku do kilkunastu minut.
Wyślij plik na kontakt@zczymjestes.pl, a my będziemy udostępniać, dla innych.

Nagrania będą dostępne tutaj: https://zczymjestes.pl/powiedz
Czekamy na Twoje Z czym jesteś?

Nieprzepracowany smutek powoduje poczucie krzywdy. Krzywda jest konsekwencją nieumiejętnie przeżytego smutku. W emocji smutku ważne jest to, że choć może się wydawać przykra, to tak naprawdę nie jest smutna. Jest bardzo potrzebna. Ma w sobie nadzieję, bo stoi już na pograniczu ulgi. Pokazujemy listę 14 krzywd.

Robimy to dlatego, abyście mogli na spokojnie zobaczyć i przemyśleć jak ważne jest przeżycie smutku, bowiem konsekwencje są dla nas i naszego życia bardzo dotkliwe.

Lista krzywd [Autor: Elżbieta Krzywosz]:

1. Lęk przed byciem w grupie.
2. Lęk przed autorytetami.
3. Zachowania kompulsywne – obsesje, zaburzenia odżywiania.
4. Zachowania nałogowe – alkohol, używki, hazard, seks, zakupy.
5. Brak kontaktu z uczuciami albo nadwrażliwość – ‘czuję wszystko za wszystkich’.
6. Agresja przenoszona na osoby trzecie – agresja przemieszczona.
7. Odcinanie się od uczuć w sytuacjach kryzysowych – nasz pseudo-zasób.
8. Kolekcjonowanie krzywd, niewybaczanie.
9. Brak kontaktu z rzeczywistością, odrealnienie, życie przeszłością, przyszłością lub obok swojego życia.
10. Uczucie zmęczenia, braku energii – zaburzenia nastroju, depresja, zaburzenia lękowe.
11. Poczucie niemocy, braku wpływu, niezaradności – wyuczona bezradność.
12. Kontrola – nadmierna, siebie i /lub innych osób.
13. Nadmiarowość – emocjonalna.
14. Nieadekwatność – emocjonalna.

Pomyślcie o tych konsekwencjach, jako swego rodzaju przygotowanie – POZWOLENIE SOBIE NA PRZEŻYCIE SMUTKU, przed podcastem na jego temat.

Zadaj sobie pytanie – ‘Czy pozwalam sobie na przeżycie smutku…?’

Poznaj podstawowe emocje LĘK, SMUTEK, ZŁOŚĆ, WSTYD I RADOŚĆ.

Osoby z syndromem DDA/DDD nie mają konstruktywnych, czyli zdrowych metod radzenia sobie z lękiem. Przez to lęk się potęguje, wzmacnia i przejmuje nad nami kontrolę. Lęk należy zrozumieć, aby móc z nim dalej pracować.

W zrozumieniu lęku może nam pomóc praca własna i pogłębiona, z psychoterapeutą.

W psychoterapii, praca z lękiem polega na:

1. Szczegółowej analizie lęku czyli utworzeniu tzw. PROFILU LĘKU.
2. Głębokiej pracy z lękiem i szukaniem genezy lęku.

To od nas zależy, jak w nas lęk pracuje – czy utrzymuje się, rozlewa, czy słabnie i gaśnie. 

W pracy z lękiem, trzeba wiedzieć, że lęk:

• To jest jedna z naszych podstawowych emocji.
• Będzie z nami zawsze – nie wyeliminujemy całkowicie lęku.
• Lęk czujemy często nieświadomie.
• Jeżeli nie umiemy zajmować się lękiem w konstruktywny sposób, przejmuje nad nami kontrolę i odrealnia nam rzeczywistość.
• Tylko od nas zależy czy pozwolimy aby lęk się w nas rozlał i nami zawładnął czy nauczymy się go racjonalizować i przekształcać w strach, względem którego wiemy co robić.
• Trzeba nauczyć się rozpoznawać w sobie lęk. Do tego służy PROFIL LĘKU.
• Poprzez monitorowanie 4 aspektów – poznawczego, emocjonalnego, behawioralnego, somatycznego, wiemy co się z nami dzieje w kwestii myśli, emocji, zachowań i reakcji ciała. Możemy wtedy zatrzymać wzrost napięcia czy atak paniki.

Poznaj podstawowe emocje LĘK, SMUTEK, ZŁOŚĆ, WSTYD I RADOŚĆ.

Jeżeli jesteś zainteresowany otrzymaniem wzoru PROFILU LĘKU, dzięki któremu nauczysz się rozpoznawać w sobie lęk – zapisz się do naszego newslettera. Na podany przez Ciebie adres @, wyślemy Ci ‘profil lęku’.

Dla poszerzenia wiedzy na temat zagadnienia LĘKU – warto sięgnąć po książkę:

Aaron T.Beck, David A. Clark „Zaburzenia lękowe. Podręcznik z ćwiczeniami opartymi na terapii poznawczo-behawioralnej”.

Psychologiczne mechanizmy obronne to strategie, które mają nas chronić przed tym co trudne i bolesne. Mamy ich całe mnóstwo. Sami przed sobą, nieświadomie ukrywamy to, co jest dla nas nieprzyjemne. W ten sposób się chronimy, ale i odraczamy to, co należy przepracować. Najlepiej w psychoterapii.

Czym są mechanizmy obronne, jaką spełniają funkcję? Czy pomagają czy może zniekształcają nam obraz sytuacji? Czy w sposób szczególny odnoszą się do osób z syndromem DDA/DDD?

Mechanizmy obronne chronią nas przed odczuwaniem lęku.

Mechanizmy obronne to reakcje psychiczne w sytuacjach wywołujących poczucie lęku i osobistego zagrożenia, umożliwiające zmniejszenie lub eliminację tego uczucia.

Inaczej mówiąc to strategie stosowane w celu oddzielenia się od nieprzyjemnych wydarzeń, wspomnień lub myśli. Mają ukryć lub usunąć stresory wywołujące lęk. Są to sposoby redukowania napięcia. Niektóre z nich mają funkcję adaptacyjną.

Nie ma osoby, która nie używałaby mechanizmów obronnych, ponieważ zabezpieczają nas one przed doświadczaniem nieprzyjemnych informacji na nasz temat.

Pozwalają zmniejszyć siłę trudnych dla nas emocji, takich, które budzą w nas lęk, bez konieczności zmiany sytuacji, która je wywołuje. W efekcie  może nastąpić zniekształcenie odbioru sytuacji.

Psychologiczne mechanizmy obronne mają dwojaką funkcję.

Z jednej strony są niezbędne dla utrzymania równowagi psychicznej, z drugiej, stosowane w sposób nadmiarowy i nieadekwatny – mogą być przyczyną trudności w naszym życiu.

Unikamy zagrażających informacji.

Psychologiczne mechanizmy obronne mają dwojaką funkcję – pomagają radzić sobie z napięciem, ale mogą spowodować, że automatyczna dostępność, a przez to atrakcyjność tych strategii, utrwali się i będziemy z nich korzystać coraz bardziej i częściej. To z kolei może narazić nas na zniekształcenie postrzeganej rzeczywistości, utrudnić nawiązywanie relacji czy ograniczyć eksplorację w życiu.

Mechanizmy obronne to strategie psychologiczne, które pomagają wyznaczyć dystans pomiędzy osobą, a niepożądanymi uczuciami, takimi jak na przykład poczucie winy czy wstyd. Mechanizmy obronne są normalną, naturalną częścią rozwoju psychologicznego. Idea mechanizmów obronnych wywodzi się z teorii psychoanalitycznej.

Mechanizmy obronne są nieświadome.

Teoria psychologicznych mechanizmów obronnych, po raz pierwszy zaproponowana przez Zygmunta Freuda, ewoluowała w czasie i mówi o tym, że mechanizmy obronne są nieświadome. Nie mamy nad nimi świadomej kontroli. W rzeczywistości większość ludzi je stosuje, nie zdając sobie z tego sprawy.

Ponieważ zagadnienia związane z osobami z syndromem DDA i DDD interesują nas najbardziej, skupimy się na mechanizmach obronnych na ich przykładzie.

Dorosłe Dzieci Alkoholików i Dorosłe Dzieci z rodzin Dysfunkcyjnych stosują mechanizmy obronne aby przetrwać.

TŁUMIENIE / ZAMROŻENIE – nieodczuwanie przyniesie więcej korzyści. Brak kontaktu, połączenia z emocjami, umiejętności ich nazwania, przezywania. Wiąże się z zaprzeczeniem i wyparciem. Dobrowolnie i świadomie tłumimy niepożądane uczucia ponieważ nie chcemy o nich myśleć. Tłumienie różni się od poprzednich mechanizmów tym, że przykre uczucia są wciąż dostępne, ale z wyboru są przez nas ignorowane, spychane, odroczone, przeniesione w czasie. Tłumienie to świadoma decyzja by zamienić nieprzyjemne myśli na bardziej znośne.

PROJEKCJA – przypisywanie innej osobie nieakceptowanych przez siebie uczuć, impulsów.
Przykład:
A. Dziecko nie rozumie, dlaczego nie-pijacy rodzic nie jest w stanie go ochronić.
B. Dziecko czując przez to agresję do swojego nie-pijącego rodzica, jest przekonane o jego agresji względem siebie.
C. Dzieje się tak ponieważ uświadomienie własnej agresji wywołuje lęk i jest zbyt bolesne. Dziecko nie jest w stanie zaakceptować swojej agresji do rodzica, więc projektuje / przenosi ją na siebie.

Przypisywanie innym wrogich zamiarów wobec siebie, po to by zredukować lęk, wzbudzony przez własne agresywne tendencje i by usprawiedliwiać wrogie wobec innych zachowanie. Rzutowanie, projektowanie własnych stanów wewnętrznych, pragnień, uczuć na świat zewnętrzny. Interpretowanie rzeczywistości zgodnie z własnymi, najczęściej nieświadomymi nastawieniami, emocjami, oczekiwaniami.

PRZENIESIENIE – skierowanie silnych, nieprzepracowanych emocji i frustracji, w stronę osoby lub przedmiotu, który nie wydaje się groźny.

W psychoterapii bardzo często mamy do czynienia z tymi dwoma mechanizmami – projekcji i przeniesienia. W procesie terapeutycznym szczególnie mocno uwidaczniają się one w relacji z członkami grupy, ale też z terapeutą. Wytwarza się wtedy specyficzna przestrzeń do przepracowania tzw. swoich projekcji i przeniesień. Dzieje się to po to aby zobaczyć i zrozumieć nasze zniekształcenia w postrzeganiu ludzi i świata. W procesie psychoterapeutycznym możliwe jest ich przeformułowanie tak, aby stały się korektywnym doświadczeniem.

ZAPRZECZENIE – odmowa przyjęcia trudnego wydarzenia przez naszą świadomość, po to abyśmy mogli stopniowo się z nim oswoić. Ucieczka w świat fantazji. Kreowanie świata bezpiecznego i niezagrażającego. Ucieczka od bólu psychicznego i fizycznego. Nie-widzenie zagrażającej rzeczywistości. Zaprzeczenie jest jednym z najczęstszych mechanizmów obronnych. Występuje, gdy odmawiamy zaakceptowania rzeczywistości, faktów takimi jakie są. Interpretujemy je w łagodniejszy dla nas sposób. Blokujemy w umyśle zdarzenia zewnętrzne lub okoliczności, aby odciąć wpływ emocji na nas. Unikamy rzeczywistości, przyjmujemy ją dla siebie inaczej niż otoczenie, ponieważ to ma nas właśnie ochronić. Mamy taki wewnętrzny filtr, który odrzuca to co jest dla nas zbyt trudne, nieprzyjemne, niewygodne. Jednak jest za to cena – jest to pozorne odroczenie sprawy ponieważ te bolesne emocje wrócą do nas i trzeba będzie się nimi kiedyś zająć.

WYPARCIE – nieświadome ukrycie bolesnych wspomnień czy myśli, w nadziei, że znikną lub całkowicie o nich zapomnimy. Jest to mechanizm obronny kiedy bolesne uczucia są początkowo uświadomione, a następnie zapomniane, ale nadal przechowywane w nieświadomości. Wyparcie może występować w postaci chwilowych luk w pamięci lub w przypadku bardzo bolesnych doświadczeń, całkowitej niepamięci. Nie oznacza to jednak, że wspomnienia znikają całkowicie. One są, tylko głęboko schowane, do wydobycia w psychoterapii.

RACJONALIZACJA – dziecko szuka zewnętrznego uzasadnienia krzywdzącego traktowania przez rodziców. ‘To okoliczności, a nie bezpośrednio rodzic spowodował tą trudną sytuację’. Tłumaczenie niepożądanych zachowań za pomocą własnego zestawu „faktów”.

REGRESJA – powrót, ucieczka do wcześniejszej fazy rozwoju, powrót do zachowania, które było nagradzane lub zwracało uwagę rodziców, cieszyło się zainteresowaniem rodzica, kiedy dziecko miało poczucie, że rodzic o nie dba.

SUBLIMACJA – ten rodzaj mechanizmu obronnego jest uważany za strategię pozytywną. Jest jednym ze zdrowszych mechanizmów obronnych. To dlatego, że ludzie, którzy na nim polegają, wybierają przekierowanie silnych emocji lub uczuć na obiekt lub działanie, które jest odpowiednie i bezpieczne np. realizowanie pasji w muzyce, sztuce lub sporcie. Niechciane uczucia mogą też ulec sublimacji w zachowania altruistyczne. Możemy czerpać przyjemność z pomagania innym.

Istnieją jeszcze inne mechanizmy obronne np. – izolacja, reakcja upozorowana, kompensacja, humor.

Niektóre mechanizmy obronne są uważane za bardziej „dojrzałe”. Oznacza to, że korzystanie z nich może być bardziej zrównoważone. W dłuższej perspektywie mogą nie być szkodliwe dla zdrowia psychicznego. Dwie takie „dojrzałe” strategie to sublimacja i intelektualizacja. Inne mechanizmy obronne są mniej dojrzałe, a długotrwałe ich stosowanie, może prowadzić do problemów emocjonalnych.

Mechanizmy obronne są normalne i naturalne. U jednych osób nie wywołają one długoterminowych komplikacji, ale u innych mogą pojawić się trudności emocjonalne w wyniku nieprzepracowania emocji, względem których zostały zastosowane.

Czy mechanizmy obronne to rodzaj samooszukiwania się?

Może być tak, że używamy ich do ukrywania naszych emocji, z którymi sobie nie radzimy. Jednak odbywa się to głównie na poziomie nieświadomym. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę ze sposobu, w jaki reagujemy. Nie oznacza to jednak, że nie możemy modyfikować ani zmieniać zachowań.

Psychoterapeuta może pomóc w rozpoznaniu najczęściej używanych mechanizmów obronnych i zając się tym, co zostało wyparte i zniekształcone.

Dzięki psychoterapii możesz stać się bardziej świadomym stosowanych przez siebie mechanizmów obronnych oraz pracować nad przesunięciem ich w stronę bardziej dojrzałych, zrównoważonych i korzystnych. Pomoże Ci to lepiej rozumieć siebie, pogłębi Twoją samoświadomość. Łatwiej będzie Ci stawić czoła sytuacjom, które powodują u Ciebie stres i napięcie emocjonalne.

Osoby z syndromem DDA/DDD cierpiały w swoim dzieciństwie. Na to cierpienie nałożyły pewne schematy działania i myślenia, po to aby przetrwać. Wtedy schematy spełniały swoją funkcję i były potrzebne. W dorosłości natomiast, szkodzą nam i są dysfunkcyjne.

Jest to delikatny wstęp do teorii schematów dysfunkcyjnych, którą będziemy szczegółowo rozwijać, ponieważ stanowi ona podstawę rozumienia tego co myślimy, czujemy i jak się zachowujemy jako osoby dorosłe.

Program HALT jest istotną metodą pracy w terapii dla osób uzależnionych i stamtąd się wywodzi. Jest wiedzą jak radzić sobie z zagrożeniem sięgnięcia po ‘uzależniacz’ w okresie wychodzenia z nałogu. Osoby te muszą wiedzieć czym jest HALT, umieć go stosować i zawsze o nim pamiętać. Podobnie jak DDA/DDD, dlatego nie bez powodu o tym piszemy. Dla DDA/DDD to właśnie HALT jest wyzwalaczem destrukcyjnych schematów.

Akronim H.A.L.T. powstał od pierwszych liter angielskich słów: 

HUNGRY – głodny 

ANGRY – rozgniewany 

LONELY – samotny 

TIRED – zmęczony

Te cztery potężne stany bytu to nasze wyzwalacze. Naszym wyzwalaczem może być także osoba, miejsce lub wydarzenie.

Czy zdarzyło Ci się kiedykolwiek monitorować swój HALT?

DDA/DDD muszą wiedzieć, że kiepska forma psychofizyczna, wyzwala schematy dysfunkcyjne, praktycznie z automatu, dlatego tak ważna jest troska o siebie.

W psychoterapii często słyszymy „Zadbaj o siebie”, “Musisz o siebie zadbać”. Przelatują nam wtedy hasła starożytnych filozofów lub innych uczonych, wycofujemy się bo nie wiemy o co chodzi. Tutaj chodzi o podstawę – rozpoznanie kiedy i w jaki sposób odczuwamy głód, zmęczenie, złość i samotność. O nasz stan psychofizyczny.

Czasem czujemy, że coś nam się wymyka spod kontroli, że zachowujemy się „jakoś dziwnie”. Wtedy warto zadać sobie pytanie o mój HALT.

W takiej długofalowej pracy i łapaniu kontaktu ze sobą, warto zadawać sobie pytania:

Jaki jest mój GŁÓD? Kiedy go odczuwam?

Jaka jest moja ZŁOŚĆ? Kiedy ją odczuwam?

Jaka jest moja SAMOTNOŚĆ? Kiedy ją odczuwam?

Jakie jest moje ZMĘCZENIE? Kiedy je odczuwam?

HALT to także dosłownie, zatrzymanie się, a więc skupienie się na swoich emocjach, tym co czuję, co odczuwa moje ciało i kontakt ze sobą.

Świadomość HALT pozwoli uniknąć wpadnięcia w skrajne emocje, podyktowane schematami, jakie w sobie mamy.

Więcej o emocjach dowiesz się tutaj: Dlaczego nie rozumiem tego co czuję?

Nie pogarszaj sobie tego co i tak jest trudne

Sposobem na zminimalizowanie wejścia w napięcie jest bycie w pełni świadomym tego, co czujemy. Kiedy zrozumiemy, co czujemy, jesteśmy świadomi naszych potrzeb, głownie psychofizycznych, ale także emocjonalnych, możemy zadbać o siebie w stresujących lub denerwujących momentach, ale też dbać o siebie na co dzień.

Bądź świadomy, że głód, złość, samotność i/lub zmęczenie, zwiększają prawdopodobieństwo, że postąpisz w niekonstruktywny sposób, taki którego nie chciałeś lub którego później możesz żałować.

Zastanów się, w jaki sposób możesz budować świadomość swoich potrzeb i lepiej dbać o siebie w przyszłości. Następnym razem, jak będą się działy rzeczy, na które z pozoru nie masz wpływu, powiedz sobie STOP, zatrzymaj się na chwilę zrób monitoring ciała i umysłu, poświęć chwilę na HALT i zadaj sobie pytanie: Czego tak naprawdę potrzebuję w tej chwili i jak mogę to sobie dać?

I na koniec – postaraj się nie doprowadzać do stanów, w których jesteś głodny, zmęczony, zły i /lub samotny. Tak wiele, a tak niewiele, dla siebie.

Psychoterapia to ogólny termin stosowany dla leczenia problemów ze zdrowiem psychicznym, poprzez rozmowę z psychoterapeutą.

Psychoterapia to królowa metod pracy ze sobą i nad sobą.

Celem psychoterapii jest pomoc osobom z różnorodnymi trudnościami emocjonalnymi i/lub dysfunkcjami psychicznymi aby poprawić ich funkcjonowanie oraz samopoczucie. Zajmuje się określonymi zaburzeniami psychicznymi i trudnościami w radzeniu sobie z codziennym życiem.

Psychoterapia uczy rozpoznawać nasz stan, nastroje, uczucia, myśli i zachowania.

Psychoterapia może być krótkoterminowa (kilka sesji) i wtedy jest to interwencja kryzysowa lub długoterminowa (miesiące lub lata), przebiegająca wedle programu terapeutycznego. Cele psychoterapii ustalają wspólnie klient i psychoterapeuta.

Klient i terapeuta muszą być aktywnie zaangażowani w psychoterapię. Zaufanie i sojusz między nimi są niezbędne do efektywnej pracy. Ważne aspekty pracy z psychoterapeutą.

Osobę na psychoterapię przyprowadza potrzeba zmiany, której sam nie jest w stanie dokonać.

Psychoterapia to nie tylko metoda leczenia zaburzeń psychicznych. Stosuje się ją również do poprawy jakości życia, zwiększenia motywacji do działania, wydobycia i umiejętnego wykorzystywania naszego potencjału. Wpływa na poprawę jakości życia osobistego i zawodowego.

Psychoterapia opiera się głównie na rozmowie terapeuty z klientem. Stosowane są również inne metody takie jak na przykład psychorysunki, wizualizacje, pisanie listów, psychodramy czy ustawienia systemowe.

Kim jest psychoterapeuta?

Do prowadzenia psychoterapii upoważnieni są odpowiednio wykwalifikowani specjaliści. By zostać psychoterapeutą, należy skończyć studia wyższe – psychologię, psychiatrię, pedagogikę lub studia  o kierunku humanistycznym i odbyć profesjonalne szkolenie podyplomowe z psychoterapii, potwierdzone certyfikatem. Aby zostać psychoterapeutą, konieczne jest spełnienie licznych wymogów formalnych oraz posiadanie udokumentowanej liczby lat pracy psychoterapeutycznej oraz odpowiednią ilość godzin pracy z klientem. Edukacja psychoterapeuty składa się z części teoretycznej i praktycznej – 5 lat studiów magisterskich, szkoła psychoterapii oraz staże kliniczne, własna psychoterapia oraz superwizja.

Psychoterapia – co leczy?

Psychoterapia sprawdza się w leczeniu zaburzeń takich jak depresja, stany lękowe, nerwice, fobie, zaburzenia odżywiania, uzależnienia. Pomaga w kryzysowych momentach naszego życia takich jak żałoba, zakończenie związku, bezradność, uczucie pustki, utrata motywacji do działania. Psychoterapia uzdrawia naszą psychikę, ale też neutralizuje objawy somatyczne.

W zależności od problemu i stopnia jego nasilenia, stosuje się różne rodzaje i metody psychoterapii. Jeżeli przystępujesz do psychoterapii, ważne abyś zapytał swojego terapeutę w jakim nurcie pracuje.

Najpopularniejsze nurty w psychoterapii:

• Terapia poznawczo-behawioralna
  Największy nacisk kładzie na negatywne przekonania na swój temat na ‘tu i teraz’, na strategiach przynoszących ulgę, uczenie i zrozumienie zachowań destrukcyjnych oraz na uczenie konstruktywnych sposobów radzenia sobie w kontakcie ze sobą, z innymi i ze światem.
  
• Terapia Gestalt
  Praca na doświadczeniu w kontakcie na ‘tu i teraz’ (cykl doświadczania, eksperyment, psychodrama). Pracujemy z tym co klient w tym momencie wnosi do kontaktu, nie sugerujemy i nie wpływamy. Pracujemy z tym jakie jest to doświadczenie w tym momencie.
  
• Terapia psychodynamiczna
  Praca z obiektem matki, ojca i innymi ważnymi obiektami w naszym dzieciństwie i dorastaniu. Praca nad integracją obrazu najważniejszych obiektów, praca z mechanizmami obronnymi, badanie id, ego, superego.
  
• Terapia humanistyczna
  Praca terapeutyczna skupia się na budowaniu zdrowej i głębokiej więzi terapeutycznej, która w życiu przekłada się na dobry kontakt ze sobą i z innymi ludźmi.
  
• Terapia systemowa
  Terapia opiera się na obliczu całego systemu rodzinnego i różnych zależności między poszczególnymi członkami rodziny. Role, traumy transgeneracyjne, tajemnice systemowe, przekazy rodzinne, wartości rodzinne, sojusze, wykluczenia, zaburzenia, choroby, uzależnienia – jak wpływają na nas i na system rodziny w teraźniejszości.
  
• Terapia analityczna
  Terapeuta jest Twoim lustrem, pozwala sobie czasem na interpretacje Twojej narracji jaką wnosisz na sesji.
  
• Terapia ruchem i ciałem
  Praca skoncentrowana na uwalnianiu napięć i traum, które ulokowane są w różnych częściach naszego ciała.
  
• Terapia egzystencjonalna
  Nadawanie sensu doświadczeniom, budowanie wiary i nadziei.
  
• Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR)
  Skoncentrowanie się na celu do osiągnięcia, a nie na analizowaniu zdarzeń, które stały się źródłem problemów.
  
• Terapia integracyjna  
  Czerpie z wielu nurtów powyżej opisanych, często bazuje na terapii schematów. Ważna jest
  struktura procesu terapeutycznego.

– W swojej pracy czerpię ze wszystkich tych nurtów, tak aby dana metoda była bardziej dopasowana w zależności w jakiej fazie procesu terapeutycznego jest Klient, co pozwala osiągnąć mi lepsze efekty – podkreśla psychoterapeutka Elżbieta Krzywosz.

Ponadto istnieje psychoterapia:

• Indywidualna.
• Grupowa [podstawowa i pogłębiona].
• Rodzinna.
• Par.

O tym dowiesz się więcej z tego podcastu: Kto przychodzi na psychoterapię i dlaczego?

Nie można rozwiązać problemu przy pomocy świadomości, która ten problem stworzyła. [A.Einstein].

To dlatego autoterapia nie działa i trzeba zwrócić się o pomoc do psychoterapeuty, który w trakcie wspólnej pracy, sięga głębiej i pomaga znaleźć nam odpowiedzi, które są w nas.